SA BUKAL NG TUNAY NA PAG-ASA IPAGKATIWALA ANG BUONG SARILI

2 Nobyembre 2025 

Paggunita sa Lahat ng mga Pumanaw na Kristiyano 

2 Macabeo 12, 43-46/Salmo 103/Roma 8, 31b-35. 37-39/Juan 14, 1-6 

Larawan: Andrea Mantegna (1431–1506), Christ's Descent into Limbo (c. 1470-75). 

Barbara Piasecka Johnson Collection. Public Domain. 

Walang taong mananatili sa lupa magpakailanman. Pansamantala lamang ang buhay sa lupa. Darating din ang takdang panahon kung kailan ang daigdig ay ating lilisanin. Hindi natin alam kung kailan, subalit alam nating sasapit rin ang panahong iyon. Ang buhay na walang hanggan ay hindi mahahanap sa daigdig. Oo, mayroon rin namang mga taong pinalad na makapamuhay nang matagal dito sa daigdig. Iyon nga lamang, gaano mang kahaba ang buhay ng tao sa daigdig, mayroon pa rin itong hangganan. 

Inilaan ang ikalawang araw ng buwan ng Nobyembre ng bawat taon para sa taunang pagdaraos ng liturhikal na pagdiriwang ng Paggunita sa Lahat ng mga Pumanaw ng Kristiyano. Tuwing sasapit ang araw na ito, inaaanyayahan ang lahat upang mag-alay ng mga panalangin para sa mga yumao. Habang nananalangin ang Simbahan para sa lahat ng mga kaluluwang nasa Purgatoryo dahil namatay silang taglay ang biyaya ng Diyos ngunit kailangan pang dalisayin bago sila makapasok nang tuluyan sa Kaniyang maluwalhating kaharian sa langit, tinatanong tayo ng Simbahan kung kanino nga ba talaga nating ipagkakatiwala ang ating mga sarili. 

Sa Unang Pagbasa, buong kataimtimang nanalangin at naghandog si Judas Macabeo para sa kaniyang mga kawal na namatay habang nakikipagdigma kasama niya. Ang dahilan kung bakit ipinasiya ni Judas Macabeo na gawin iyon ay walang iba kundi ang kaniyang paniniwala sa muling pagkabuhay ng mga patay (2 Macabeo 12, 43). Buong linaw niyang ipinahayag na ipinagkakatiwala niya sa bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos ang mga kaluluwa ng mga kapatid niyang pumanaw. Ang habag at awa ng Diyos ay buong puso niyang pinanaligan at inasahan. 

Buong linaw na isinentro ni Apostol San Pablo ang kaniyang pangaral na itinampok at inilahad sa Ikalawang Pagbasa sa dakilang habag at awa ng bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos. Dahil sa habag at awa ng Diyos na tunay ngang kahanga-hanga, ipinagkaloob Niya sa ating lahat ang Kaniyang Bugtong na Anak na walang iba kundi ang Poong Jesus Nazareno bilang Mesiyas at Manunubos. Kahit na hindi naman Niya kailangang gawin iyon, ipinasiya pa rin Niyang gawin iyon upang sa pamamagitan nito ay maidulot Niya sa atin ang tunay na pag-asang mula sa Kaniya. 

Ang Mahal na Poong Jesus Nazareno ay nagpakilala nang buong linaw sa Ebanghelyo bilang Daan, Katotohanan, at Buhay. Mayroon tayong pag-asa dahil mismo sa Kaniya na nagpasiyang maging Daan, Katotohanan, at Buhay. Sa pamamagitan ng kusang-loob na pagbigay ng Kaniyang sarili bilang Daan, Katotohanan, at Buhay, idinulot ng Poong Jesus Nazareno ang tunay na pag-asang nagmumula lamang sa Kaniya.

Gaya ng ipinahayag ng mang-aawit sa Salmong Tugunan: "Panginoo'y nagmamahal at maawain sa tanan" (Salmo 103, 8a). Ang kusang-loob Niyang pagdulot sa lahat ng tao sa daigdig ng dakilang biyaya ng tunay na pag-asang tanging sa Kaniya lamang nagmumula sa pamamagitan ng Kaniyang Bugtong na Anak na walang iba kundi ang Mahal na Poong Jesus Nazareno ay ang pinakadakilang patunay nito. 

Kanino natin dapat ipagkatiwala ang ating mga sarili? Sa bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos. Ginawa ito ng lahat ng mga banal sa piling ng Diyos sa langit at ng lahat ng mga kaluluwang dinadalisay sa Purgatoryo bilang paghahanda para sa pagpasok nila sa langit balang araw. Bilang bahagi ng Simbahang naglalakbay sa daigdig nang pansamantala, ipagkatiwala natin ang ating mga sarili sa Diyos nang taos-puso bilang patunay na tunay nga tayong nananalig at umaaasa sa Kaniya. 

BUONG BUHAY NA NANANALIG AT UMAAASA SA DIYOS NANG TAOS-PUSO

1 Nobyembre 2025 

Dakilang Kapistahan ng Lahat ng mga Banal 

Pahayag 7, 2-4. 9-14/Salmo 23/1 Juan 3, 1-3/Mateo 5, 1-12 

Larawan: Carlo Saraceni (–1620), Paradise (c. 1598). Metropolitan Museum of Art. CC0.

Inilaan ang unang araw ng Nobyembre upang ipagdiwang at ipagdangal ang lahat ng mga banal sa langit. Ang bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos ay kapiling nila magpakailanman sa Kaniyang maluwalhating kaharian sa langit. Kahit na napakahirap isabuhay ang kanilang pasiyang manalig at umasa sa Diyos nang taos-puso, lagi nila itong ipinasiyang gawin. Hindi nila ipinagpalit ang Diyos kailanman. Sa bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos lamang nila inihandog nang taos-puso ang kanilang katapatan. Dahil sa kanilang taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Kaniya hanggang sa huli, natamasa ng lahat ng mga banal ang buhay na walang hanggan sa Kaniyang piling sa langit. 

Buong linaw na inilarawan sa Unang Pagbasa ang ginagawa ng lahat ng mga banal sa piling ng Panginoong Diyos sa Kaniyang maluwalhating kaharian sa langit. Walang humpay silang nagpupuri, nagpapasalamat, nagbubunyi, at sumasamba sa bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Panginoong Diyos. Sa pamamagitan nito, ipinapahayag nila nang buong linaw ang kanilang taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Kaniya. Katunayan, matagal nila itong pinaghandaan. Noong ang lahat ng mga banal sa langit ay namumuhay nang pansamantala sa daigdig na ito, lagi nilang pinagsikapang isabuhay ang kanilang pasiyang manalig at umasa sa bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Panginoong Diyos nang taos-puso. Gaano man kahirap gawin iyon dahil sa mga tukso at pagsubok, lagi nila itong ipinasiyang gawin. Dahil nanatili silang tapat sa pasiyang ito hanggang sa huli, ang mga salita ng mang-aawit na tampok sa Salmong Tugunan ay walang humpay nilang nagagawa sa langit, gaya ng inilarawan sa Unang Pagbasa. 

Nangaral si Apostol San Juan sa Ikalawang Pagbasa tungkol sa paghahanda para sa pagtamasa ng buhay na walang hanggan sa piling ng Diyos sa langit. Kailangan natin itong paghandaan sa bawat oras at sandali ng pansamantala nating pamumuhay sa daigdig. Ito ay magagawa natin sa pamamagitan ng taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Diyos. Hindi lamang natin ito magagawa sa pamamagitan ng mga salita lamang kundi pati na rin sa ating mga gawa. 

Sa Ebanghelyo, ang Poong Jesus Nazareno ay nangaral tungkol sa mga mapapalad sa paningin ng Diyos. Buong linaw na inilarawan ng Poong Jesus Nazareno sa pangaral Niyang ito kung ano ang ginawa ng lahat ng mga tunay na mapapalad sa paningin ng bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos. Isinabuhay nila sa bawat oras at sandali ng kanilang pansamantalang pamumuhay at paglalakbay sa lupa ang kanilang pasiyang manalig at umasa sa Diyos nang taos-puso. 

Ang pamumuhay nang banal at kalugud-lugod sa paningin ng Diyos ay ang palagiang pagsasabuhay ng pasiyang manalig at umasa sa Kaniya nang taos-puso hanggang sa huli. Lagi itong ginawa ng lahat ng mga banal sa langit noong namumuhay pa sila sa daigdig na ito nang pansamantala. Sa pamamagitan nito, napaghandaan ng lahat ng mga banal sa langit ang pagtamasa sa buhay na walang hanggan sa piling ng Diyos sa Kaniyang kaharian sa langit. 

Kung nais nating makapiling ang Diyos sa langit magpakailanman, isabuhay natin ang ating taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Kaniya hanggang sa huli. Ginawa ito ng mga banal sa langit noong namumuhay at naglalakbay sila nang pansamantala sa lupa. Ito ang dapat nating gawin bilang mga bumubuo sa tunay na Simbahang ang Mahal na Poong Jesus Nazareno mismo ang nagtatag. 

DAHIL SA KANIYANG KABUTIHAN, MAY PAG-ASA

31 Oktubre 2025 

Biyernes ng Ika-30 Linggo sa Karaniwang Panahon (I) 

Roma 9, 1-5/Salmo 147/Lucas 14, 1-6 

Larawan: Christ in the pharisee's house (Monreale). Taken by Sibeaster. Public Domain. 

Isinasalungguhit nang buong linaw sa mga Pagbasa para sa araw na ito ang ugnayan ng kabutihan ng Diyos at ang tunay na pag-asang nagmumula lamang sa Kaniya. Ang tunay na pag-asang nagmumula lamang sa Diyos ay bunga ng Kaniyang kabutihan.  

Sa Ebanghelyo, itinampok at inilahad ang salaysay ng pagpapagaling sa isang taong namamanas. Idinulot ng Poong Jesus Nazareno ang biyaya ng tunay na pag-asang sa Kaniya lamang nagmumula sa taong namamanas na lumapit sa Kaniya habang nasa bahay ng isang Pariseong nag-anyaya sa Kaniya na kumain roon sa pamamagitan ng pagpapagaling sa Kaniya. Hindi ipinagkait ng Poong Jesus Nazareno ang biyayang ito mula sa taong namamanas. Bagkus, kusang-loob Niyang ipinasiyang ipakita sa taong lumapit sa Kaniya upang magpagaling ang Kaniyang kabutihan. 

Ang tunay na pag-asang bunga ng kabutihan ng Diyos ay ang dahilan kung bakit ang puso ni Apostol San Pablo ay puspos ng kagitingan, gaya ng kaniyang inihayag nang buong linaw sa kaniyang pangaral sa Unang Pagbasa. Handa si Apostol San Pablo na mamatay bilang martir alang-alang sa Diyos dahil sa Kaniyang kabutihan. Nanalig at umasa si Apostol San Pablo sa Diyos na kusang-loob na nagpamalas at nagpadama ng Kaniyang walang maliw na kabutihan sa Kaniyang hirang na lingkod na si Apostol San Pablo, ang apostol at misyonero sa mga Hentil. 

Buong linaw na inaanyayahan ng mang-aawit sa Salmong Tugunan ang lahat ng tao na magpuri at magpasalamat sa Panginoong Diyos sa bawat oras at sandali ng ating pansamantala paglalakbay sa daigdig. Inilarawan niya sa mga taludtod ng kaniyang awit-papuri na itinampok at inilahad sa Salmong Tugunan ang ilan sa napakaraming dahilan kung bakit marapat lamang gawin ito. Walang ibang inilalarawan nang buong linaw sa mga nasabing taludtod kundi ang Kaniyang walang maliw na kabutihan. 

Tunay ngang napakabuti ng Diyos. Ito ang dahilan kung bakit mayroong pag-asa para sa ating lahat. Dahil sa Kaniyang walang maliw na kabutihan, mayroong pag-asa. Ang biyayang ito ay bunga ng Kaniyang kabutihan. 

ANG MGA NANANALIG AT UMAAASA SA DIYOS AY MAY KABABAANG-LOOB

26 Oktubre 2025 

Ika-30 Linggo sa Karaniwang Panahon (K) 

Sirak 35, 15b-17. 20-22a (gr. 12-14. 16-18)/Salmo 33/2 Timoteo 4, 6-8. 16-18/Lucas 18, 9-14 

Larawan: Barent Fabritius (1624–1673), The Pharisee and the publican (c. 1661). Rijksmuseum via Vanderbilt University - Divinity Library. Public Domain.

Hindi mapagmataas ang mga nananalig at umaaasa sa Diyos nang taos-puso. Wala ni isa sa lahat ng mga taos-pusong nananalig at umaaasa sa Diyos ay nagtataglay ng kayabangan sa kanilang mga puso at loobin. Bagkus, ang taglay nila sa kanilang mga puso at loobin ay walang iba kundi kababaang-loob. Ito ang aral na buong linaw na isinasalungguhit sa mga Pagbasa. Mayroong kababaang-loob ang mga nananalig at umaaasa sa Diyos nang taos-puso. 

Sa Unang Pagbasa, buong linaw na ipinahayag na walang itinatangi ang Diyos. Tunay ngang mahalaga sa paningin ng Diyos ang lahat ng tao. Hindi Siya ekslusibo sa isang pangkat ng mga tao lamang. Para sa lahat ng tao sa daigdig ang dakila Niyang pag-ibig, kagandahang-loob, habag, at awa. Iyon nga lamang, hindi lahat ng tao sa daigdig ay kinalulugdan ng Diyos. Bakit? Ang mga may kababaang-loob lubusan nga Niyang kinalulugdan. Tiyak na alam nating hindi lahat ng tao ay may kababaang-loob. 

Buong linaw na inihayag sa Salmong Tugunan ang pagiging malapit ng Diyos sa mga mababang-loob. Ang kababaang-loob ay nagpapatunay na taos-puso at dalisay ang pasiya ng bawat isa sa atin na manalig at umasa sa Diyos. Dahil dito, nalulugod nang lubusan ang Diyos na Siyang bukal ng tunay na pag-asa sa kanila. Hindi sila nahihiya na ipagmalaki sa lahat ang taos-puso nilang pinananaligan at inaaasahan sa bawat oras at sandali ng kanilang buhay na walang iba kundi ang Diyos. 

Nakasentro ang mga salita ni Apostol San Pablo sa Ikalawang Pagbasa sa kaniyang taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Diyos hanggang sa huli. Sa kabila ng mga hirap, tukso, sakit, at pagsubok sa bawat sandali ng kaniyang pagmimisyon, nanatili pa rin siyang tapat sa Diyos. Ang pagtupad niya sa kaniyang misyon bilang apostol at saksi ng Poong Jesus Nazareno nang buong kababaang-loob hanggang sa huli ay isa lamang patunay ng kaniyang taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Panginoon. Buong kababaang-loob niyang tinupad ang kaniyang misyon bilang saksi upang ang kaniyang taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Diyos ay maipahayag. 

Ang talinghaga ng Mahal na Poong Jesus Nazareno sa Ebanghelyo ay nakasentro sa dahilan kung bakit nalulugod ang Diyos sa mga mababang-loob. Sa pamamagitan ng kababaang-loob, nahahayag ang pasiya ng bawat isa na manalig at umasa sa Diyos nang buong puso. Hindi sila nahihiyang ipagmalaki ang Diyos na buong puso nilang pinananaligan at inaaasahan hanggang sa huli. Kung tutuusin, sila pa nga mismo ang humihikayat sa kanilang kapwa na manalig at umasa rin sa Diyos nang taos-puso. 

Ipinagmamalaki ng mga may kababaang-loob nang buong linaw ang kanilang taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Diyos. Buong linaw nilang inihahayag na wala tayong dapat panaligan at asahan nang taos-puso kundi ang Diyos. 

PAGHAHANDOG NG SARILI SA BUKAL NG TUNAY NA PAG-ASA

24 Oktubre 2025 

Biyernes ng Ika-29 na Linggo sa Karaniwang Panahon (I) 

Roma 7, 18-25a/Salmo 118/Lucas 12, 54-59 

Larawan: Alvise Vivarini, Christ Carrying the Cross (c. 15th century). Santi Giovanni e Paolo via Web Gallery of Art. Public Domain.

"Poon, ituro Mo sa 'kin ang utos Mo upang sundin" (Salmo 118, 68b). Nakasentro sa mga salitang ito mula sa Salmong Tugunan ang pagninilay ng Inang Simbahan para sa araw na ito. Ipinapahayag ng lahat ang kanilang taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Diyos sa pamamagitan ng pakikinig at pagsunod sa Kaniyang mga utos at loobin nang taos-puso hanggang sa huli. 

Sa Unang Pagbasa, buong linaw na inihayag ni Apostol San Pablo ang kaniyang taos-pusong pasasalamat sa Diyos na nagkaloob sa kaniya ng tunay na pag-asa. Dahil sa biyayang ito na ipinagkaloob sa kaniya ng Diyos sa pamamagitan ng Mahal na Poong Jesus Nazareno, nagkaroon siya ng pagkakataong tahakin ang landas ng kabanalan at maging tagabahagi ng biyayang ito sa pamamagitan ng kaniyang pagmimisyon. Sa Ebanghelyo, ang Mahal na Poong Jesus Nazareno ay nangaral nang buong linaw sa lahat ng mga nakikinig sa Kaniya tungkol sa pakikipagkasundo sa kapwa. 

Ang mga taos-pusong nananalig at umaaasa sa Diyos ay ang mga laging nakikinig at sumusunod sa Kaniya nang taos-puso hanggang sa huli. Inihahandog nila sa bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos ang buo nilang sarili. 

LAGI NATING MAAASAHAN ANG BUKAL NG TUNAY NA PAG-ASA

19 Oktubre 2025 

Ika-29 na Linggo sa Karaniwang Panahon (K) 

Exodo 17, 8-13/Salmo 120/2 Timoteo 3, 14-4, 2/Lucas 18, 1-8 

Larawan: Alonso Cano, Christ carrying the Cross (c. Mid-17th Century). Muzeum - Zamek Tarnowskich w Tarnobrzegu (Facebook). Public Domain.

"Sa Pangalan ng Maykapal tayo ay tinutulungan" (Salmo 120, 2). Isinalungguhit nang buong linaw sa mga salitang ito mula sa mang-aawit sa Salmong Tugunan kung bakit ang Diyos ay tunay ngang maaasahan. Katunayan, nakasentro ang mga Pagbasa sa pagiging maaasahan ng Diyos. Bilang bukal ng tunay na pag-asa, walang binibigo ang Diyos kailanman. Lagi Niyang pinatunayang maaasahan nga Siyang tunay. 

Ang tagumpay ng mga Israelita na pinangunahan ni Josue laban sa mga Amalecita na itinampok at inilahad sa Unang Pagbasa para sa Linggong ito ay isa lamang patunay na walang binibigo ang Diyos kahit kailan. Itinaas ni Moises ang kaniyang mga kamay hindi bilang pampasuwerte kundi upang manalangin sa Diyos. Nanalangin siya nang taimtim para sa mga Israelita. Pati ang pagtulong nina Aaron at Hur sa kaniya noong mangawit na ang kaniyang mga kamay ay hindi isang tanda ng pamahiin. Bagkus, isa lamang itong tanda na nakikiisa sila sa mga panalangin ni Moises para sa Israel. 

Maituturing na tagubilin para kay San Timoteo ang mga salita ni Apostol San Pablo sa Ikalawang Pagbasa. Nakiusap siya kay San Timoteo na huwag limutin kahit kailan ang bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos. Bukod pa roon, buong linaw tinagubilinan ni Apostol San Pablo si San Timoteo na ipakilala ang Diyos bilang bukal ng tunay na pag-asa. Sa pamamagitan nito, naipapalaganap at naibabahagi sa tanan ang biyaya ng tunay na pag-asang nagmumula lamang sa Diyos. 

Nangaral nang buong linaw ang Poong Jesus Nazareno sa mga alagad sa Ebanghelyo tungkol sa pagiging maaasahan ng Diyos. Kung ang hukom na walang takot sa Diyos at walang iginagalang na tao ay nagpasiyang pagbigyan ang hiling ng isang babaeng balo para sa katarungan matapos itong gambalain nang paulit-ulit, ano pa kaya ang Diyos na tunay ngang makatarungan, mahabagin, mapagmahal, at maaasahan? Ang bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos ay puno ng pag-ibig, awa, habag, at kagandahang-loob. Lagi Niya tayong ipinagsasanggalang at kinakalinga. Sa pamamagitan nito, pinatutunayan Niyang dapat Siyang panaligan at asahan. 

Walang sawang pinatunayan ng Diyos ang Kaniyang pagiging maaasahan. Kaya nga, ang Diyos ay ang bukal ng tunay na pag-asa. Kusang-loob Niyang idinudulot sa lahat ng tao ang biyayang ito. Hindi kabiguan ang Kaniyang hatid kundi tunay na pag-asa. 

PARA SA TAOS-PUSONG PINANANALIGAN AT INAAASAHAN

17 Oktubre 2025 

Paggunita kay San Ignacio ng Antioquia, obispo at martir

Biyernes ng Ika-28 Linggo sa Karaniwang Panahon (I) 

Roma 4, 1-8/Salmo 31/Lucas 12, 1-7 

Larawan: Giampietrino (fl. 1495–1549), Christ carrying his Cross (c. Between 1508 and 1532). National Gallery via Art UK. Public Domain.

Ang mga Pagbasa para sa araw na ito ay nakasentro sa halaga ng pamumuhay para sa Diyos bilang patunay ng pasiyang manalig at umasa sa Kaniya nang taos-puso. Sa pamamagitan ng pagsasabuhay ng pasiyang manalig at umasa sa Diyos, buong linaw nating ipinapahayag na ang Diyos ay tunay ngang mahalaga para sa ating lahat. Hindi binabalewala o sinasayang ng lahat ng mga taos-pusong nananalig at umaaasa sa Diyos ang mga biyayang Kaniyang kaloob na sumasalamin sa Kaniyang dakilang pag-ibig, kagandahang-loob, habag, at awa. Ito ay kanilang nagagawa sa bawat sandali at oras ng pansamantala nilang paglalakbay at pamumuhay sa lupa sa pamamagitan ng kanilang pagsusumikap na mamuhay para sa Kaniya. 

Sa Unang Pagbasa, ang pasiya ni Abraham na manalig at umasa sa Diyos nang taos-puso, gaano mang kahirap gawin ito, ay itinampok at inilahad ni Apostol San Pablo sa kaniyang pangaral sa Unang Pagbasa. Buong linaw namang inihayag ng tampok na mang-aawit sa Salmong Tugunan ang kaniyang pasiyang manalig at umasa sa Diyos na kusang-loob na nagbibigay ng tunay na pag-asa sa lahat ng tao dito sa lupa, pati ang mga makasalanan. Dahil sa Diyos, ang lahat ay mayroong pag-asang magbago. Walang sinuman sa lupa ang makapagsasabing hindi siya binigyan ng pagkakataon upang tahakin ang landas ng kabanalan. Ang pangaral ng Poong Jesus Nazareno sa Ebanghelyo ay nakatuon sa pagsasabuhay ng pasiyang manalig at umasa sa bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos nang taos-puso.

Hindi dapat ikahiya kailanman ang ating pasiyang manalig at umasa sa Diyos nang taos-puso. Bagkus, nararapat lamang na ipagmalaki at patunayan natin ito sa bawat sandali ng ating buhay sa lupa.