NILALAPITAN TAYO NG BUKAL NG TUNAY NA PAG-ASA

9 Nobyembre 2025 

Kapistahan ng Pagtatalaga sa Palasyong Simbahan sa Laterano, Roma

Ezekiel 47, 1-2. 8-9. 12/Salmo 45/1 Corinto 3, 9k-11. 16-17/Juan 2, 13-22 

Larawan: Álvaro de la Paz Franco, De Fiumicino a Roma (9 June 2025). Wikimedia Commons. CC0 1.0 Universal Public Domain Dedication.

Buong linaw at lakas na ipinahayag ng Mahal na Poong Jesus Nazareno habang ang mga namamalit ng salapi at mga nagbibili ng mga tupa, kalapati, at baka sa Templo sa salaysay na itinampok at inilahad sa Ebanghelyo: "Alisin ninyo rito ang mga iyan! Huwag ninyong gawing palengke ang bahay ng Aking Ama!" (Juan 2, 16). Ikinagalit ng ipinangakong Mesiyas at Manunubos na walang iba kundi ang Mahal na Poong Jesus Nazareno ang kawalan ng pagpapahalaga sa presensya ng Diyos sa Templo. Dahil sa presensya ng Diyos, ang Templo ay banal. Subalit, ang presensya ng Diyos na dahilan kung bakit ang Templo ay sagrado ay hindi pinahalagahan ng mga tao. Kaya naman, taglay ang galit na banal na bunga ng Kaniyang pag-ibig para sa Amang nasa langit, ang Templo ay Kaniyang nilinis. 

Ang liturhikal na pagdiriwang ng Simbahan sa araw na ito ay napakahalaga. Sa araw na ito, buong galak na ipinagdiriwang ng Simbahan ang Kapistahan ng Pagtatalaga sa Palasyong Simbahan sa Laterano, Roma na tiyak na mas kilala ng nakararami sa atin bilang Basilika ng Laterano. Lingid sa kaalaman ng marami, ang Basilika ng Laterano, hindi ang mas kilalang Basilika ni Apostol San Pedro sa Lungsod ng Vaticano, ay ang Ina ng lahat ng mga Katolikong Simbahan sa daigdig. Ito ang Katedral ng Roma. Sa mismong Basilikang ito, matatagpuan ang luklukan ng Santo Papa na may hawak ng titulong Obispo ng Diyosesis ng Roma. 

Habang ipinagdiriwang ng Simbahan sa buong daigdig ang Kapistahang ito na tunay ngang napakahalaga para sa bawat mananampalataya, isinasalungguhit nang buong linaw ang tanging dahilan kung bakit ang mga bahay-dalanginan ay banal. Banal ang mga gusaling itinalaga bilang mga bahay-dalanginan dahil sa presensya ng bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos. 

Sa Unang Pagbasa, isinalungguhit ang pagiging bukal ng Templo. Niloob ng Diyos na gawing bukal ng Kaniyang mga biyaya ang Templo. Pinadadaloy Niya mula sa Templo ang Kaniyang mga biyaya. Ito rin ang katotohanang isinalungguhit ng mang-aawit na tampok sa Salmong Tugunan. Dumadaloy mula sa Templo ang mga biyaya ng Diyos dahil nais Niyang makilala Siya ng lahat bilang bukal ng tunay na pag-asa. Hangad ng bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos na ang lahat ay manalig at umasa sa Kaniya nang taos-puso. Sa Ikalawang Pagbasa, ipinahayag ni Apostol San Pablo na itinalaga tayong lahat bilang mga templo ng Espiritu Santo. Tayong lahat ay itinalaga bilang mga templo ng Espiritu Santo dahil nais ng Diyos na maipalaganap sa lahat ang Kaniyang mga biyaya. 

Itinayo ang mga gusaling itinalaga bilang mga bahay-dalanginan upang tayong lahat ay paalalahanan tungkol sa dulot ng presensya ng Diyos. Ang lahat ay nagiging banal dahil sa presensya ng Diyos. Dahil sa presensya ng Diyos, ang mga gusaling itinalaga bilang mga bahay-dalanginan ay banal. Kusang-loob na ipinasiya ng Diyos na gawing sagrado ang mga bahay-dalanginan dahil nais Niyang lapitan tayo upang anyayahan tayong maging bahagi ng Kaniyang Simbahang nananalig at umaaasa sa Kaniya nang lubos. Nais Niyang maipalaganap ang Kaniyang mga biyaya upang ang lahat ay tunay ngang maakit sa Kaniya. Sa gayon, mapupukaw silang lahat na manalig at umasa sa Kaniya nang taos-puso. 

ANG PALAGIANG PAGKILOS NG BUKAL NG TUNAY NA PAG-ASA

7 Nobyembre 2025 

Biyernes ng Ika-31 Linggo sa Karaniwang Panahon (I) 

Roma 15, 14-21/Salmo 97/Lucas 16, 1-8 

Isinalaysay ng Poong Jesus Nazareno ang isang kakaibang talinghaga sa mga alagad sa Ebanghelyo. Ang talinghagang ito na kakaiba ngang tunay ay walang iba kundi ang talinghaga tungkol sa tusong katiwala. Tunay nga namang kakaiba ito sapagkat ang pagiging tiwali at pandaraya ng katiwalang ito ay tila pinuri ng Poong Jesus Nazareno. Dahil tatanggalin siya bilang katiwala, binawasan niya ang mga utang ng mga may utang sa kaniyang dating amo. Ginawa ito ng katiwala sa talinghaga ng Poong Jesus Nazareno sa Ebanghelyo nang sa gayon ay mapabuti siya sa panigin ng lahat ng mga may utang sa kaniyang dating amo. Mahusay siyang gumawa ng paraan. Pinuri siya, hindi dahil mandaraya siya, kundi dahil mahusay siyang makipagkasundo. 

Sa Unang Pagbasa, ipinaliwanag ni Apostol San Pablo ang dahilan kung bakit buong kagitingan siyang sumasaksi sa Mahal na Poong Jesus Nazareno sa lahat, lalung-lalo na sa mga Hentil. Ipinagkaloob ng Diyos ang apostol at misyonerong si Apostol San Pablo bilang biyaya sa lahat, lalung-lalo na sa mga Hentil. Nangaral siya tungkol sa biyaya ng pagliligtas ng Diyos na kusang-loob Niyang ipinagkaloob sa lahat ng tao sa lupa sa pamamagitan ng Mahal na Poong Jesus Nazareno. Dumating ang biyaya ng tunay na pag-asa sa daigdig sa pamamagitan ng pagkakaloob Niya ng biyayang ito. Gaya ng kusang-loob Niyang pagkaloob sa biyaya ng tunay na pag-asang sa Kaniya lamang nagmumula sa pamamagitan ng kusang-loob Niyang pagkaloob sa biyaya ng Kaniyang pagliligtas na dumating sa pamamagitan ng Kaniyang Bugtong na Anak na walang iba kundi ang Mahal na Poong Jesus Nazareno, gumawa ng paraan ang Diyos upang lalo pang dumami ang mga makakilala sa Kaniya bilang bukal ng tunay na pag-asa sa pamamagitan ng Kaniyang paghirang kay Apostol San Pablo bilang apostol at misyonero sa mga Hentil. 

Buong linaw na inihayag sa awit ng papuri ng mang-aawit na itinampok sa Salmong Tugunan: "Panginoong nagliligtas sa tanang bansa'y nahayag" (Salmo 97, 2b). Wala Siyang ibang hangarin kundi ang manalig at umasa sa Kaniya nang taos-puso ang lahat. Dahil dito, laging kumikilos at gumagawa ng paraan ang Diyos upang sa Kaniya maakit ang lahat nang sa gayon ay lalo pang dumami ang bilang ng mga nananalig at umaaasa sa Kaniya nang taos-puso. Nais Niya silang makapiling magpakailanman. 

Laging kumikilos ang Diyos dahil nais Niyang manalig at umasa nang taos-puso ang tanan. Ito ay dahil ang tangi Niyang naisin ay makasama sa Kaniyang maluwalhating kaharian sa langit ang lahat magpakailanman. 

SA BUKAL NG TUNAY NA PAG-ASA IPAGKATIWALA ANG BUONG SARILI

2 Nobyembre 2025 

Paggunita sa Lahat ng mga Pumanaw na Kristiyano 

2 Macabeo 12, 43-46/Salmo 103/Roma 8, 31b-35. 37-39/Juan 14, 1-6 

Larawan: Andrea Mantegna (1431–1506), Christ's Descent into Limbo (c. 1470-75). 

Barbara Piasecka Johnson Collection. Public Domain. 

Walang taong mananatili sa lupa magpakailanman. Pansamantala lamang ang buhay sa lupa. Darating din ang takdang panahon kung kailan ang daigdig ay ating lilisanin. Hindi natin alam kung kailan, subalit alam nating sasapit rin ang panahong iyon. Ang buhay na walang hanggan ay hindi mahahanap sa daigdig. Oo, mayroon rin namang mga taong pinalad na makapamuhay nang matagal dito sa daigdig. Iyon nga lamang, gaano mang kahaba ang buhay ng tao sa daigdig, mayroon pa rin itong hangganan. 

Inilaan ang ikalawang araw ng buwan ng Nobyembre ng bawat taon para sa taunang pagdaraos ng liturhikal na pagdiriwang ng Paggunita sa Lahat ng mga Pumanaw ng Kristiyano. Tuwing sasapit ang araw na ito, inaaanyayahan ang lahat upang mag-alay ng mga panalangin para sa mga yumao. Habang nananalangin ang Simbahan para sa lahat ng mga kaluluwang nasa Purgatoryo dahil namatay silang taglay ang biyaya ng Diyos ngunit kailangan pang dalisayin bago sila makapasok nang tuluyan sa Kaniyang maluwalhating kaharian sa langit, tinatanong tayo ng Simbahan kung kanino nga ba talaga nating ipagkakatiwala ang ating mga sarili. 

Sa Unang Pagbasa, buong kataimtimang nanalangin at naghandog si Judas Macabeo para sa kaniyang mga kawal na namatay habang nakikipagdigma kasama niya. Ang dahilan kung bakit ipinasiya ni Judas Macabeo na gawin iyon ay walang iba kundi ang kaniyang paniniwala sa muling pagkabuhay ng mga patay (2 Macabeo 12, 43). Buong linaw niyang ipinahayag na ipinagkakatiwala niya sa bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos ang mga kaluluwa ng mga kapatid niyang pumanaw. Ang habag at awa ng Diyos ay buong puso niyang pinanaligan at inasahan. 

Buong linaw na isinentro ni Apostol San Pablo ang kaniyang pangaral na itinampok at inilahad sa Ikalawang Pagbasa sa dakilang habag at awa ng bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos. Dahil sa habag at awa ng Diyos na tunay ngang kahanga-hanga, ipinagkaloob Niya sa ating lahat ang Kaniyang Bugtong na Anak na walang iba kundi ang Poong Jesus Nazareno bilang Mesiyas at Manunubos. Kahit na hindi naman Niya kailangang gawin iyon, ipinasiya pa rin Niyang gawin iyon upang sa pamamagitan nito ay maidulot Niya sa atin ang tunay na pag-asang mula sa Kaniya. 

Ang Mahal na Poong Jesus Nazareno ay nagpakilala nang buong linaw sa Ebanghelyo bilang Daan, Katotohanan, at Buhay. Mayroon tayong pag-asa dahil mismo sa Kaniya na nagpasiyang maging Daan, Katotohanan, at Buhay. Sa pamamagitan ng kusang-loob na pagbigay ng Kaniyang sarili bilang Daan, Katotohanan, at Buhay, idinulot ng Poong Jesus Nazareno ang tunay na pag-asang nagmumula lamang sa Kaniya.

Gaya ng ipinahayag ng mang-aawit sa Salmong Tugunan: "Panginoo'y nagmamahal at maawain sa tanan" (Salmo 103, 8a). Ang kusang-loob Niyang pagdulot sa lahat ng tao sa daigdig ng dakilang biyaya ng tunay na pag-asang tanging sa Kaniya lamang nagmumula sa pamamagitan ng Kaniyang Bugtong na Anak na walang iba kundi ang Mahal na Poong Jesus Nazareno ay ang pinakadakilang patunay nito. 

Kanino natin dapat ipagkatiwala ang ating mga sarili? Sa bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos. Ginawa ito ng lahat ng mga banal sa piling ng Diyos sa langit at ng lahat ng mga kaluluwang dinadalisay sa Purgatoryo bilang paghahanda para sa pagpasok nila sa langit balang araw. Bilang bahagi ng Simbahang naglalakbay sa daigdig nang pansamantala, ipagkatiwala natin ang ating mga sarili sa Diyos nang taos-puso bilang patunay na tunay nga tayong nananalig at umaaasa sa Kaniya. 

BUONG BUHAY NA NANANALIG AT UMAAASA SA DIYOS NANG TAOS-PUSO

1 Nobyembre 2025 

Dakilang Kapistahan ng Lahat ng mga Banal 

Pahayag 7, 2-4. 9-14/Salmo 23/1 Juan 3, 1-3/Mateo 5, 1-12 

Larawan: Carlo Saraceni (–1620), Paradise (c. 1598). Metropolitan Museum of Art. CC0.

Inilaan ang unang araw ng Nobyembre upang ipagdiwang at ipagdangal ang lahat ng mga banal sa langit. Ang bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos ay kapiling nila magpakailanman sa Kaniyang maluwalhating kaharian sa langit. Kahit na napakahirap isabuhay ang kanilang pasiyang manalig at umasa sa Diyos nang taos-puso, lagi nila itong ipinasiyang gawin. Hindi nila ipinagpalit ang Diyos kailanman. Sa bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos lamang nila inihandog nang taos-puso ang kanilang katapatan. Dahil sa kanilang taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Kaniya hanggang sa huli, natamasa ng lahat ng mga banal ang buhay na walang hanggan sa Kaniyang piling sa langit. 

Buong linaw na inilarawan sa Unang Pagbasa ang ginagawa ng lahat ng mga banal sa piling ng Panginoong Diyos sa Kaniyang maluwalhating kaharian sa langit. Walang humpay silang nagpupuri, nagpapasalamat, nagbubunyi, at sumasamba sa bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Panginoong Diyos. Sa pamamagitan nito, ipinapahayag nila nang buong linaw ang kanilang taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Kaniya. Katunayan, matagal nila itong pinaghandaan. Noong ang lahat ng mga banal sa langit ay namumuhay nang pansamantala sa daigdig na ito, lagi nilang pinagsikapang isabuhay ang kanilang pasiyang manalig at umasa sa bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Panginoong Diyos nang taos-puso. Gaano man kahirap gawin iyon dahil sa mga tukso at pagsubok, lagi nila itong ipinasiyang gawin. Dahil nanatili silang tapat sa pasiyang ito hanggang sa huli, ang mga salita ng mang-aawit na tampok sa Salmong Tugunan ay walang humpay nilang nagagawa sa langit, gaya ng inilarawan sa Unang Pagbasa. 

Nangaral si Apostol San Juan sa Ikalawang Pagbasa tungkol sa paghahanda para sa pagtamasa ng buhay na walang hanggan sa piling ng Diyos sa langit. Kailangan natin itong paghandaan sa bawat oras at sandali ng pansamantala nating pamumuhay sa daigdig. Ito ay magagawa natin sa pamamagitan ng taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Diyos. Hindi lamang natin ito magagawa sa pamamagitan ng mga salita lamang kundi pati na rin sa ating mga gawa. 

Sa Ebanghelyo, ang Poong Jesus Nazareno ay nangaral tungkol sa mga mapapalad sa paningin ng Diyos. Buong linaw na inilarawan ng Poong Jesus Nazareno sa pangaral Niyang ito kung ano ang ginawa ng lahat ng mga tunay na mapapalad sa paningin ng bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos. Isinabuhay nila sa bawat oras at sandali ng kanilang pansamantalang pamumuhay at paglalakbay sa lupa ang kanilang pasiyang manalig at umasa sa Diyos nang taos-puso. 

Ang pamumuhay nang banal at kalugud-lugod sa paningin ng Diyos ay ang palagiang pagsasabuhay ng pasiyang manalig at umasa sa Kaniya nang taos-puso hanggang sa huli. Lagi itong ginawa ng lahat ng mga banal sa langit noong namumuhay pa sila sa daigdig na ito nang pansamantala. Sa pamamagitan nito, napaghandaan ng lahat ng mga banal sa langit ang pagtamasa sa buhay na walang hanggan sa piling ng Diyos sa Kaniyang kaharian sa langit. 

Kung nais nating makapiling ang Diyos sa langit magpakailanman, isabuhay natin ang ating taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Kaniya hanggang sa huli. Ginawa ito ng mga banal sa langit noong namumuhay at naglalakbay sila nang pansamantala sa lupa. Ito ang dapat nating gawin bilang mga bumubuo sa tunay na Simbahang ang Mahal na Poong Jesus Nazareno mismo ang nagtatag. 

DAHIL SA KANIYANG KABUTIHAN, MAY PAG-ASA

31 Oktubre 2025 

Biyernes ng Ika-30 Linggo sa Karaniwang Panahon (I) 

Roma 9, 1-5/Salmo 147/Lucas 14, 1-6 

Larawan: Christ in the pharisee's house (Monreale). Taken by Sibeaster. Public Domain. 

Isinasalungguhit nang buong linaw sa mga Pagbasa para sa araw na ito ang ugnayan ng kabutihan ng Diyos at ang tunay na pag-asang nagmumula lamang sa Kaniya. Ang tunay na pag-asang nagmumula lamang sa Diyos ay bunga ng Kaniyang kabutihan.  

Sa Ebanghelyo, itinampok at inilahad ang salaysay ng pagpapagaling sa isang taong namamanas. Idinulot ng Poong Jesus Nazareno ang biyaya ng tunay na pag-asang sa Kaniya lamang nagmumula sa taong namamanas na lumapit sa Kaniya habang nasa bahay ng isang Pariseong nag-anyaya sa Kaniya na kumain roon sa pamamagitan ng pagpapagaling sa Kaniya. Hindi ipinagkait ng Poong Jesus Nazareno ang biyayang ito mula sa taong namamanas. Bagkus, kusang-loob Niyang ipinasiyang ipakita sa taong lumapit sa Kaniya upang magpagaling ang Kaniyang kabutihan. 

Ang tunay na pag-asang bunga ng kabutihan ng Diyos ay ang dahilan kung bakit ang puso ni Apostol San Pablo ay puspos ng kagitingan, gaya ng kaniyang inihayag nang buong linaw sa kaniyang pangaral sa Unang Pagbasa. Handa si Apostol San Pablo na mamatay bilang martir alang-alang sa Diyos dahil sa Kaniyang kabutihan. Nanalig at umasa si Apostol San Pablo sa Diyos na kusang-loob na nagpamalas at nagpadama ng Kaniyang walang maliw na kabutihan sa Kaniyang hirang na lingkod na si Apostol San Pablo, ang apostol at misyonero sa mga Hentil. 

Buong linaw na inaanyayahan ng mang-aawit sa Salmong Tugunan ang lahat ng tao na magpuri at magpasalamat sa Panginoong Diyos sa bawat oras at sandali ng ating pansamantala paglalakbay sa daigdig. Inilarawan niya sa mga taludtod ng kaniyang awit-papuri na itinampok at inilahad sa Salmong Tugunan ang ilan sa napakaraming dahilan kung bakit marapat lamang gawin ito. Walang ibang inilalarawan nang buong linaw sa mga nasabing taludtod kundi ang Kaniyang walang maliw na kabutihan. 

Tunay ngang napakabuti ng Diyos. Ito ang dahilan kung bakit mayroong pag-asa para sa ating lahat. Dahil sa Kaniyang walang maliw na kabutihan, mayroong pag-asa. Ang biyayang ito ay bunga ng Kaniyang kabutihan. 

ANG MGA NANANALIG AT UMAAASA SA DIYOS AY MAY KABABAANG-LOOB

26 Oktubre 2025 

Ika-30 Linggo sa Karaniwang Panahon (K) 

Sirak 35, 15b-17. 20-22a (gr. 12-14. 16-18)/Salmo 33/2 Timoteo 4, 6-8. 16-18/Lucas 18, 9-14 

Larawan: Barent Fabritius (1624–1673), The Pharisee and the publican (c. 1661). Rijksmuseum via Vanderbilt University - Divinity Library. Public Domain.

Hindi mapagmataas ang mga nananalig at umaaasa sa Diyos nang taos-puso. Wala ni isa sa lahat ng mga taos-pusong nananalig at umaaasa sa Diyos ay nagtataglay ng kayabangan sa kanilang mga puso at loobin. Bagkus, ang taglay nila sa kanilang mga puso at loobin ay walang iba kundi kababaang-loob. Ito ang aral na buong linaw na isinasalungguhit sa mga Pagbasa. Mayroong kababaang-loob ang mga nananalig at umaaasa sa Diyos nang taos-puso. 

Sa Unang Pagbasa, buong linaw na ipinahayag na walang itinatangi ang Diyos. Tunay ngang mahalaga sa paningin ng Diyos ang lahat ng tao. Hindi Siya ekslusibo sa isang pangkat ng mga tao lamang. Para sa lahat ng tao sa daigdig ang dakila Niyang pag-ibig, kagandahang-loob, habag, at awa. Iyon nga lamang, hindi lahat ng tao sa daigdig ay kinalulugdan ng Diyos. Bakit? Ang mga may kababaang-loob lubusan nga Niyang kinalulugdan. Tiyak na alam nating hindi lahat ng tao ay may kababaang-loob. 

Buong linaw na inihayag sa Salmong Tugunan ang pagiging malapit ng Diyos sa mga mababang-loob. Ang kababaang-loob ay nagpapatunay na taos-puso at dalisay ang pasiya ng bawat isa sa atin na manalig at umasa sa Diyos. Dahil dito, nalulugod nang lubusan ang Diyos na Siyang bukal ng tunay na pag-asa sa kanila. Hindi sila nahihiya na ipagmalaki sa lahat ang taos-puso nilang pinananaligan at inaaasahan sa bawat oras at sandali ng kanilang buhay na walang iba kundi ang Diyos. 

Nakasentro ang mga salita ni Apostol San Pablo sa Ikalawang Pagbasa sa kaniyang taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Diyos hanggang sa huli. Sa kabila ng mga hirap, tukso, sakit, at pagsubok sa bawat sandali ng kaniyang pagmimisyon, nanatili pa rin siyang tapat sa Diyos. Ang pagtupad niya sa kaniyang misyon bilang apostol at saksi ng Poong Jesus Nazareno nang buong kababaang-loob hanggang sa huli ay isa lamang patunay ng kaniyang taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Panginoon. Buong kababaang-loob niyang tinupad ang kaniyang misyon bilang saksi upang ang kaniyang taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Diyos ay maipahayag. 

Ang talinghaga ng Mahal na Poong Jesus Nazareno sa Ebanghelyo ay nakasentro sa dahilan kung bakit nalulugod ang Diyos sa mga mababang-loob. Sa pamamagitan ng kababaang-loob, nahahayag ang pasiya ng bawat isa na manalig at umasa sa Diyos nang buong puso. Hindi sila nahihiyang ipagmalaki ang Diyos na buong puso nilang pinananaligan at inaaasahan hanggang sa huli. Kung tutuusin, sila pa nga mismo ang humihikayat sa kanilang kapwa na manalig at umasa rin sa Diyos nang taos-puso. 

Ipinagmamalaki ng mga may kababaang-loob nang buong linaw ang kanilang taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Diyos. Buong linaw nilang inihahayag na wala tayong dapat panaligan at asahan nang taos-puso kundi ang Diyos. 

PAGHAHANDOG NG SARILI SA BUKAL NG TUNAY NA PAG-ASA

24 Oktubre 2025 

Biyernes ng Ika-29 na Linggo sa Karaniwang Panahon (I) 

Roma 7, 18-25a/Salmo 118/Lucas 12, 54-59 

Larawan: Alvise Vivarini, Christ Carrying the Cross (c. 15th century). Santi Giovanni e Paolo via Web Gallery of Art. Public Domain.

"Poon, ituro Mo sa 'kin ang utos Mo upang sundin" (Salmo 118, 68b). Nakasentro sa mga salitang ito mula sa Salmong Tugunan ang pagninilay ng Inang Simbahan para sa araw na ito. Ipinapahayag ng lahat ang kanilang taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Diyos sa pamamagitan ng pakikinig at pagsunod sa Kaniyang mga utos at loobin nang taos-puso hanggang sa huli. 

Sa Unang Pagbasa, buong linaw na inihayag ni Apostol San Pablo ang kaniyang taos-pusong pasasalamat sa Diyos na nagkaloob sa kaniya ng tunay na pag-asa. Dahil sa biyayang ito na ipinagkaloob sa kaniya ng Diyos sa pamamagitan ng Mahal na Poong Jesus Nazareno, nagkaroon siya ng pagkakataong tahakin ang landas ng kabanalan at maging tagabahagi ng biyayang ito sa pamamagitan ng kaniyang pagmimisyon. Sa Ebanghelyo, ang Mahal na Poong Jesus Nazareno ay nangaral nang buong linaw sa lahat ng mga nakikinig sa Kaniya tungkol sa pakikipagkasundo sa kapwa. 

Ang mga taos-pusong nananalig at umaaasa sa Diyos ay ang mga laging nakikinig at sumusunod sa Kaniya nang taos-puso hanggang sa huli. Inihahandog nila sa bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos ang buo nilang sarili. 

LAGI NATING MAAASAHAN ANG BUKAL NG TUNAY NA PAG-ASA

19 Oktubre 2025 

Ika-29 na Linggo sa Karaniwang Panahon (K) 

Exodo 17, 8-13/Salmo 120/2 Timoteo 3, 14-4, 2/Lucas 18, 1-8 

Larawan: Alonso Cano, Christ carrying the Cross (c. Mid-17th Century). Muzeum - Zamek Tarnowskich w Tarnobrzegu (Facebook). Public Domain.

"Sa Pangalan ng Maykapal tayo ay tinutulungan" (Salmo 120, 2). Isinalungguhit nang buong linaw sa mga salitang ito mula sa mang-aawit sa Salmong Tugunan kung bakit ang Diyos ay tunay ngang maaasahan. Katunayan, nakasentro ang mga Pagbasa sa pagiging maaasahan ng Diyos. Bilang bukal ng tunay na pag-asa, walang binibigo ang Diyos kailanman. Lagi Niyang pinatunayang maaasahan nga Siyang tunay. 

Ang tagumpay ng mga Israelita na pinangunahan ni Josue laban sa mga Amalecita na itinampok at inilahad sa Unang Pagbasa para sa Linggong ito ay isa lamang patunay na walang binibigo ang Diyos kahit kailan. Itinaas ni Moises ang kaniyang mga kamay hindi bilang pampasuwerte kundi upang manalangin sa Diyos. Nanalangin siya nang taimtim para sa mga Israelita. Pati ang pagtulong nina Aaron at Hur sa kaniya noong mangawit na ang kaniyang mga kamay ay hindi isang tanda ng pamahiin. Bagkus, isa lamang itong tanda na nakikiisa sila sa mga panalangin ni Moises para sa Israel. 

Maituturing na tagubilin para kay San Timoteo ang mga salita ni Apostol San Pablo sa Ikalawang Pagbasa. Nakiusap siya kay San Timoteo na huwag limutin kahit kailan ang bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos. Bukod pa roon, buong linaw tinagubilinan ni Apostol San Pablo si San Timoteo na ipakilala ang Diyos bilang bukal ng tunay na pag-asa. Sa pamamagitan nito, naipapalaganap at naibabahagi sa tanan ang biyaya ng tunay na pag-asang nagmumula lamang sa Diyos. 

Nangaral nang buong linaw ang Poong Jesus Nazareno sa mga alagad sa Ebanghelyo tungkol sa pagiging maaasahan ng Diyos. Kung ang hukom na walang takot sa Diyos at walang iginagalang na tao ay nagpasiyang pagbigyan ang hiling ng isang babaeng balo para sa katarungan matapos itong gambalain nang paulit-ulit, ano pa kaya ang Diyos na tunay ngang makatarungan, mahabagin, mapagmahal, at maaasahan? Ang bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos ay puno ng pag-ibig, awa, habag, at kagandahang-loob. Lagi Niya tayong ipinagsasanggalang at kinakalinga. Sa pamamagitan nito, pinatutunayan Niyang dapat Siyang panaligan at asahan. 

Walang sawang pinatunayan ng Diyos ang Kaniyang pagiging maaasahan. Kaya nga, ang Diyos ay ang bukal ng tunay na pag-asa. Kusang-loob Niyang idinudulot sa lahat ng tao ang biyayang ito. Hindi kabiguan ang Kaniyang hatid kundi tunay na pag-asa. 

PARA SA TAOS-PUSONG PINANANALIGAN AT INAAASAHAN

17 Oktubre 2025 

Paggunita kay San Ignacio ng Antioquia, obispo at martir

Biyernes ng Ika-28 Linggo sa Karaniwang Panahon (I) 

Roma 4, 1-8/Salmo 31/Lucas 12, 1-7 

Larawan: Giampietrino (fl. 1495–1549), Christ carrying his Cross (c. Between 1508 and 1532). National Gallery via Art UK. Public Domain.

Ang mga Pagbasa para sa araw na ito ay nakasentro sa halaga ng pamumuhay para sa Diyos bilang patunay ng pasiyang manalig at umasa sa Kaniya nang taos-puso. Sa pamamagitan ng pagsasabuhay ng pasiyang manalig at umasa sa Diyos, buong linaw nating ipinapahayag na ang Diyos ay tunay ngang mahalaga para sa ating lahat. Hindi binabalewala o sinasayang ng lahat ng mga taos-pusong nananalig at umaaasa sa Diyos ang mga biyayang Kaniyang kaloob na sumasalamin sa Kaniyang dakilang pag-ibig, kagandahang-loob, habag, at awa. Ito ay kanilang nagagawa sa bawat sandali at oras ng pansamantala nilang paglalakbay at pamumuhay sa lupa sa pamamagitan ng kanilang pagsusumikap na mamuhay para sa Kaniya. 

Sa Unang Pagbasa, ang pasiya ni Abraham na manalig at umasa sa Diyos nang taos-puso, gaano mang kahirap gawin ito, ay itinampok at inilahad ni Apostol San Pablo sa kaniyang pangaral sa Unang Pagbasa. Buong linaw namang inihayag ng tampok na mang-aawit sa Salmong Tugunan ang kaniyang pasiyang manalig at umasa sa Diyos na kusang-loob na nagbibigay ng tunay na pag-asa sa lahat ng tao dito sa lupa, pati ang mga makasalanan. Dahil sa Diyos, ang lahat ay mayroong pag-asang magbago. Walang sinuman sa lupa ang makapagsasabing hindi siya binigyan ng pagkakataon upang tahakin ang landas ng kabanalan. Ang pangaral ng Poong Jesus Nazareno sa Ebanghelyo ay nakatuon sa pagsasabuhay ng pasiyang manalig at umasa sa bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos nang taos-puso.

Hindi dapat ikahiya kailanman ang ating pasiyang manalig at umasa sa Diyos nang taos-puso. Bagkus, nararapat lamang na ipagmalaki at patunayan natin ito sa bawat sandali ng ating buhay sa lupa. 

IBAHAGI AT IPALAGANAP ANG TUNAY NA PAG-ASA

12 Oktubre 2025 

Ika-28 Linggo sa Karaniwang Panahon (K) 

2 Hari 5, 14-17/Salmo 97/2 Timoteo 2, 8-13/Lucas 17, 11-19 

Larawan: Anonymous. Jesus Heals the Ten Lepers (c. 17th century). Düsseldorfer Auktionshaus via Art in the Christian Tradition database managed by Vanderbilt Divinity Library. Public Domain. 

"Panginoong nagliligtas sa tanang bansa'y nahayag" (Salmo 97, 2b). Sa mga salitang ito ng mang-aawit sa Salmong Tugunan nakatuon ang pagninilay ng Inang Simbahan sa Linggong ito. Buong linaw na isinasalungguhit sa mga salitang ito ang ugnayan ng biyaya ng pagliligtas ng Diyos at ang biyaya ng tunay na pag-asang tanging sa Kaniya lamang nagmumula. Idinudulot ng Diyos sa ating lahat ang biyaya ng tunay ng pag-asang sa Kaniya lamang nagmumula sa pamamagitan ng pagligtas sa ating lahat na nalugmok sa kasalanan. Nagawa Niya ito sa pamamagitan ni Jesus Nazareno. 

Ang salaysay ng pagpapagaling kay Naaman mula sa kaniyang ketong ay itinampok sa Unang Pagbasa. Idinulot ng Diyos ang biyaya ng tunay na pag-asang nagmumula lamang sa Kaniya kay Naaman sa pamamagitan ng pagpapagaling sa kaniya. Kahit na pinuno ng mga hukbo sa Siria si Naaman, ipinasiya pa rin ng Diyos na ipagkaloob sa kaniya ang biyaya ng tunay na pag-asa. Buong linaw namang isinentro ng apostol at misyonerong si Apostol San Pablo ang kaniyang pangaral at habilin kay San Timoteo na itinampok at inilahad sa Ikalawang Pagbasa sa walang tigil na pagpapalaganap ng tunay na pag-asang nagmumula lamang sa Diyos. Misyon ito ng Inang Simbahan. Sa Ebanghelyo, sampung ketongin ang pinagaling ng Panginoong Jesus Nazareno ngunit isa lamang sa kanila - isang Samaritano - ay bumalik agad sa Kaniya upang Siya, ang bukal ng tunay na pag-asa, ay pasalamatan. 

Dahil sa Diyos, mayroon tayong pag-asa. Tayong lahat na bumubuo sa tunay at nag-iisang Simbahang itinatag ng Poong Jesus Nazareno ay nananalig at umaaasa nang taos-puso sa Kaniya dahil ipinasiya Niya tayong dulutan ng tunay na pag-asa. Bilang mga nananalig at umaaasa sa Kaniya nang taos-puso, ang dakilang biyayang ito ay dapat nating ipalaganap at ibahagi sa kapwa-tao. 

DAHIL SA DAKILANG HUKOM, MAYROONG PAG-ASA

10 Oktubre 2025 

Biyernes ng Ika-27 Linggo sa Karaniwang Panahon (I) 

Joel 1, 13-15; 2-1-2/Salmo 9/Lucas 11, 15-26 

Nakasentro sa titulo ng Panginoong Diyos bilang Dakilang Hukom ang mga salita ng tampok na mang-aawit sa Salmong Tugunan. Wala Siyang bahid ng katiwalian. Hindi uubra sa Dakilang Hukom na walang iba kundi ang Panginoong Diyos ang mga suhol o tongpats. Ang Panginoong Diyos ay hindi masusuhulan kahit kailan. Kung mayroon mang nagbabalak na sumubok, hindi nila ito dapat ituloy dahil walang patutunguhan iyon. Tunay nga Siyang makatarungan. 

Subalit, hindi nakasentro sa pagiging makatarungan ng Diyos ang Unang Pagbasa at ang Ebanghelyo. Bagkus, nakatuon ang mga nasabing Pagbasa sa Kaniyang pag-ibig, kagandahang-loob, habag, at awa. Sa Unang Pagbasa, nanawagan si Propeta Joel sa lahat ng mga bumubuo sa bayang hinirang ng Diyos na walang iba kundi ang Israel na magsisi at tumalikod sa kasalanan at magbalik-loob sa Kaniya. Ang Ebanghelyo ay tungkol sa isinagawang pagpapalayas ng demonyo mula sa sinasapian nito. Walang ibang layunin ang Poong Jesus Nazareno kundi ang ipamalas sa taong sinasapian ng demonyo na Kaniya namang pinalayas mula sa nasabing tao ang Kaniyang pag-ibig, grasya, kagandahang-loob, habag, at awa. 

Ano ang ugnayan ng katarungan ng Diyos sa Kaniyang pag-ibig, kagandahang-loob, habag, at awa? Hindi katumbas ng suhol o tongpats ang Kaniyang dakilang pag-ibig, kagandahang-loob, habag, at awa. Nasusuklam Siya sa katiwalian at kasamaan. Ang lahat ng tao ay Kaniyang iniibig, kinaawaan, at kinahahabagan. Dahil dito, palagi Niya silang binibigyan ng pag-asa sa bawat sandali ng kanilang paglalakbay sa lupa. 

Tandaan, hindi suhol ang pag-asang kusang-loob na ipinagkakaloob ng Diyos sa ating lahat. Bagkus, isa itong biyaya para sa bawat isa sa atin na tutulong sa atin habang ang landas ng kabanalan ay ating tinatahak. 

LAGING NAKIKINIG AT SUMUSUNOD SA DIYOS ANG MGA TAOS-PUSONG NANANALIG AT UMAAASA SA KANIYA

5 Oktubre 2025 

Ika-27 Linggo sa Karaniwang Panahon (K) 

Habacuc 1, 2-3; 2,2-4/Salmo 94/2 Timoteo 1, 6-8. 13-14/Lucas 17, 5-10 

Larawan: Gian Lorenzo Bernini (1598–1680), Christ Mocked (c. 17th century). Sotheby's Auctions. Public Domain. 

Buong linaw na ipinapahayag ng mga nakikinig at sumusunod sa Diyos ang kanilang taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Kaniya hanggang sa huli. Ito ang aral at katotohanang buong linaw na isinalungguhit sa mga Pagbasa. Mayroong ugnayan ang pakikinig at pagsunod sa Panginoong Diyos nang taos-puso sa pasiya ng bawat mananampalataya na manalig at umasa sa Kaniya nang taos-puso. Katunayan, ang pakikinig at pagsunod sa Panginoong Diyos ay isa lamang patunay ng pasiya ng bawat isa na manalig at umasa sa Kaniya nang taos-puso. 

Sa Unang Pagbasa, buong linaw na ipinangako ng Panginoong Diyos na mamumuhay ang lahat ng mga matuwid sa Kaniyang paningin. Ang kanilang taos-pusong pasiyang makinig at sumunod sa mga aral, plano, atas, utos, hangarin at loobin ng Panginoong Diyos ay patunay ng kanilang pasiyang manalig at umasa sa Kaniya. Tapat rin sila sa pasiya nilang ito na bukal sa kanilang mga puso at loobin. Nakasentro sa pasiyang ito na bukal sa kanilang mga puso at loobin ang pangaral ni Apostol San Pablo kay San Timoteo sa Ikalawang Pagbasa. Hindi ito dapat ikahiya. Bagkus, dapat lamang itong ipahayag sa pamamagitan ng salita at gawa. Ito rin ang isinalungguhit ng Panginoong Jesus Nazareno sa Ebanghelyo. Dapat nating isabuhay ang ating pasiyang manalig at umasa sa Diyos nang taos-puso sa bawat sandali ng ating paglalakbay sa lupa. 

Gaya na lamang ng inihayag nang buong linaw ng mang-aawit sa Salmong Tugunan: "Panginoo'y inyong dinggin, huwag n'yo S'yang salungatin" (Salmo 94, 8). Lagi nating dapat pakinggan at sundin ang mga utos at loobin ng Panginoong Diyos. Kung ito ang ating gagawin sa bawat sandali ng pansamantala nating paglalakbay sa lupa, buong linaw nating inihahayag ang ating taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi Siya lamang.

Ang lahat ng mga nakikinig at sumusunod sa Diyos ay laging nakikinig at sumusunod sa Kaniya. Pinatutunayan nila sa pamamagitan ng kanilang taos-pusong pakikinig at pagsunod sa Diyos na bukal sa kanilang mga puso at loobin ang kanilang desisyong manalig at umasa sa Kaniya hanggang sa huli. 

PAGKAKATAONG BIGAY NG BUKAL NG TUNAY NA PAG-ASA

3 Oktubre 2025 

Biyernes ng Ika-26 na Linggo sa Karaniwang Panahon (I) 

Baruc 1, 15-22/Salmo 78/Lucas 10, 13-16 

Larawan: Mariano Salvador Maella (1739–1819), Cristo caído y la Verónica (c. Between circa 1816 and circa 1817). Lázaro Galdiano Museum via Colecciones en Red. Public Domain.

Maanghang ang mga salitang binigkas ng Poong Jesus Nazareno sa Ebanghelyo. Tila taliwas ito sa Kaniyang pagiging mahabagin, maawain, mahinahon, at mahinhin. Ang pagiging mahabagin, maawain, mahinahon, mahinhin, maunawain, at mapagmahal ng Poong Jesus Nazareno ay nakasanayan na ng marami. Katunayan, inilarawan ng bawat imahen at larawan ng Poong Jesus Nazareno na tumatayo matapos madapa dahil sa bigat ng Banal na Krus ang mga nasabing katangian. Ngunit, ibang-iba nga Siyang tunay sa bahaging ito ng Kaniyang pampublikong ministeryo na itinampok at inilahad sa salaysay sa Ebanghelyo.

Tiyak na hindi sanay ang karamihan sa katapangan ng Poong Jesus Nazareno, gaya ng inilarawan sa Ebanghelyo. Kapag ang Poong Jesus Nazareno ay iniisip ng marami, agad na papasok sa kaisipan ng nakararami ang larawan ng isang lalaking 33 taong gulang mula sa bayang tinatawag na Nazaret na mahinhin at mahinahon habang ang isang napakabigat na Krus na gawa sa kahoy ay buong hirap na pinapasan. Kahit na labis na nahihirapan, tahimik at mahinahon pa rin Siya. Dahil dito, tiyak na may mga maninibago sa mga salitang binigkas ng Poong Jesus Nazareno sa Ebanghelyo. 

Buong linaw na ipinahayag ng Poong Jesus Nazareno ang Kaniyang pag-ibig, habag, at awa sa Ebanghelyo. Kahit na hindi halata sa unang tingin, ang mga maanghang at malalakas na salitang Kaniyang binigkas sa Ebanghelyo ay pagpapakita ng pag-ibig, kagandahang-loob, habag, at awa. Isa lamang ang nais Niyang iparating sa lahat sa pamamagitan ng mga salitang ito na binigkas Niya sa Ebanghelyo - hindi natin dapat sayangin at ipagwalang-bahala ang pag-asang Kaniyang dulot. Tandaan, kung hindi dahil sa Poong Jesus Nazareno, walang pag-asa. 

Ang taimtim at taos-pusong pagsisisi at pagtalikod sa kasalanan at pagbabalik-loob sa Diyos ng mga Israelita sa Unang Pagbasa ay dapat nating tularan. Piliin natin ang Diyos. Lagi nating tahakin ang landas ng kabanalan sapagkat ito ang Kaniyang nais at hangad para sa ating lahat. Ipinapahayag natin sa pamamagitan nito na tunay ngang nananalig at umaaasa tayo sa Kaniya nang taos-puso. Maging panalangin ng bawat isa sa atin ang mga salita sa Salmong Tugunan. 

Dahil sa Poong Jesus Nazareno, mayroon tayong pag-asa. Huwag nating sayangin at ipagwalang-bahala ang mga pagkakataong Kaniyang kaloob sa atin. 

IBAHAGI ANG MGA BIYAYANG KALOOB NG BUKAL NG TUNAY NA PAG-ASA

28 Setyembre 2025 

Ika-38 Taong Anibersaryo ng Pagtatalaga ng Dambana ng Simbahan ng Quiapo 

Ezekiel 47, 1-2. 8-9. 12/Salmo 45/1 Corinto 3, 9k-11. 16-17/Juan 4, 19-24

Buong linaw na isinalungguhit kung gaano kahalaga para sa bayan ng Diyos ang mga gusaling itinayo bilang mga bahay-dalanginan sa mga Pagbasa. Ito ang natatanging dahilan kung bakit ipinagdiriwang ng bawat Simbahan ang taunang Anibersaryo ng Pagtatalaga ng Dambana ng mga ito. Kung nagkataong tumapat ang araw na ito sa mga Linggo sa panahon ng Adbiyento, Kuwaresma, Pasko ng Muling Pagkabuhay, at Linggo ng Pentekostes, ililipat ang pagdiriwang nito sa ibang araw. Mas matindi nga kapag tumapat ang nasabing araw sa mga Mahal na Araw (kahit mula Lunes Santo hanggang Miyerkules Santo) o 'di kaya sa Oktaba ng Pasko ng Muling Pagkabuhay sapagkat medyo maghihintay sila nang kaunting katagalan bago ito ipagdiwang.

Ang mga gusaling itinayo bilang mga bahay-dalanginan ay nagsisilbing mga daluyan ng mga biyaya ng Diyos. Ito ang tanging dahilan kung bakit laging tumutungo sa mga Simbahan ang mga mananampalataya. Nais nilang sambahin, purihin, pasalamatan, parangalan, at dakilain ang bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos. Oo, ito ay magagawa rin naman kahit saan at kahit kailan. Subalit, sa mga bahay-dalanginan, nagkakatipon tayong lahat bilang isang sambayanang binubuo ng mga mananampalatayang nananalig at umaaasa sa Kaniya nang taos-puso. Bilang isang bayang nananalig at umaaasa sa Diyos nang taos-puso, tinatanggap natin sa tuwing tumutungo tayo sa mga bahay-dalanginan ang Kaniyang mga biyaya. 

Sa Unang Pagbasa, buong linaw na inilarawan ang templo bilang isang daluyan ng mga biyaya ng Diyos. Ito rin ang isinalungguhit ng mang-aawit sa Salmong Tugunan. Buong linaw namang inihayag ni Apostol San Pablo na tayong lahat ay sagrado dahil niloob ng Espiritu Santo na maging Kaniyang mga templo ang bawat isa sa atin. Ang lahat ng mga tunay na sumasamba, nananalig, at umaaasa sa Diyos nang taos-puso ay inilarawan ng Poong Jesus Nazareno sa Ebanghelyo. Isinasabuhay nila sa bawat oras at sandali ng kanilang pansamantalang paglalakbay sa lupa ang kanilang taos-pusong pasiyang sumampalataya, manalig, at umasa sa Kaniya. 

Hindi dapat maiwan sa loob ng mga Simbahang ating tinutunguhan ang lahat ng mga biyayang ating tinanggap mula sa bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos. Ang mga biyayang ito ay dapat nating ibahagi at ipalaganap. Sa pamamagitan nito, ating ipinapahayag ang ating taos-pusong pasiyang sumampalataya, manalig, at umasa sa Diyos nang taos-puso. 

SA KANIYA MATATAGPUAN ANG TUNAY NA PAG-ASA

26 Setyembre 2025 

Biyernes ng Ika-25 Linggo sa Karaniwang Panahon (I) 

Ageo 1, 15b-2, 9/Salmo 42/Lucas 9, 18-22 

Larawan: Luis de Morales (1509–1586). Cristo, Varón de Dolores (c. 1566). Museo del Prado. Public Domain.

"Umasa kayo sa Diyos; Siya'y dakilang Manunubos" (Salmo 42, 5bk). Nakasentro sa mga salitang ito mula sa Salmong Tugunan ang taimtim na pagninilay ng Simbahan para sa araw na ito. Sa pamamagitan ng mga salitang ito, muling ipinapaalala sa atin ng Simbahan na sa Diyos lamang nagmumula ang tunay na pag-asa. Dahil sa Diyos, tayong lahat na bumubuo sa tunay na Simbahan ay puspos ng tunay na pag-asa. 

Buong linaw na ipinangako ng Panginoong Diyos sa mga Israelita na hindi Niya sila pababayaan habang ang templo ay muli nilang itatayo sa Unang Pagbasa. Lagi Niya sila sasamahan at tutulungan sa muling pagtatayo ng templo. Sa pamamagitan nito, idinulot ng Panginoong Diyos ang dakilang biyaya ng tunay na pag-asang tanging sa Kaniya lamang nagmumula sa mga Israelita. Patunay lamang ito na marapat lamang na manalig at umasa sa Panginoong Diyos nang taos-puso. 

Sa Ebanghelyo, inilarawan ng Mahal na Poong Jesus Nazareno sa mga apostol kung paano Niya idudulot sa lahat ang tunay na pag-asang nagmumula lamang sa Kaniya. Ang biyaya ng tunay na pag-asang nagmumula lamang sa Diyos ay dumating sa lupa nang ang panahong itinakda ay sumapit ngang totoo sa pamamagitan ng Salita na walang iba kundi ang Mahal na Poong Jesus Nazareno.

Hindi natin matatagpuan sa lahat ng mga lugar sa daigdig ang tunay na pag-asa. Ang tunay na pag-asa ay nagmumula lamang sa Diyos. Mga tagapagbahagi lamang tayo ng biyayang ito. 

HANDANG IPAGKATIWALA ANG SARILI SA BUKAL NG TUNAY NA PAG-ASA

23 Setyembre 2025 

Paggunita kay San Pio ng Pietrelcina, pari 

Esdras 6, 7-8. 12b. 14-20/Salmo 121/Lucas 8, 19-21 

"Manalangin, umasa, huwag mag-alala." Ito ang mga salita ng Santong ginugunita ng Inang Simbahan sa araw na ito na walang iba kundi ang paring Capuchino na si San Pio ng Pietrelcina na mas kilala ng marami bilang Padre Pio. Isinalungguhit niya nang buong linaw sa pamamagitan ng kaniyang mga salitang ito kung paanong ang ating taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Diyos ay ating maisasabuhay sa bawat sandali ng ating pansamantalang paglalakbay sa lupa. Dapat nating maipahayag ang ating taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Diyos na Siyang pinagmumulan ng dakilang biyaya ng tunay na pag-asa sa pamamagitan ng mga salita at gawa. 

Sa Unang Pagbasa, ang mga Hudyo ay pinahintulutang itayo muli ang templo upang makapagpuri at makasamba sila sa bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos. Ang mga salita ng mang-aawit sa Salmong Tugunan ay buong linaw nilang isinasabuhay sa pamamagitan ng kanilang taos-pusong pagpupuri at pagsamba sa Diyos. Sa Ebanghelyo, buong linaw na inilarawan ng Mahal na Poong Jesus Nazareno kung paanong maging bahagi ng Kaniyang pamilya. Kung nais nating mapabilang sa pamilya ng Mahal na Poong Jesus Nazareno, ang kalooban ng Diyos ay dapat nating tuparin at sundin. Ipinapahayag natin sa pamamagitan ng pagsunod sa kalooban ng bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos na ang pasiyang manalig at umasa sa Diyos ay hindi sapilitan kundi bukal sa ating mga puso at kalooban. 

Ang mga tunay na nananalig at umaaasa sa Diyos ay laging nakikinig at sumusunod sa Kaniyang mga utos at loobin. Sa pamamagitan nito, ipinagkakatiwala nila ang buo nilang sarili sa Kaniya na dapat panaligan at asahan ng lahat ng taos-puso. 

LAGING ALALAHANIN ANG BUKAL NG TUNAY NA PAG-ASA

21 Setyembre 2025 

Ika-25 Linggo sa Karaniwang Panahon (K) 

Amos 8, 4-7/Salmo 112/1 Timoteo 2, 1-8/Lucas 16, 1-13 (o kaya: 16, 10-13) 

Screenshot: Gigi Murin Ch. hololive-EN, "i speak to you on a greenscreen background for you to screenshot me." August 11, 2025. YouTube.

Noong ika-21 ng Setyembre ng taong 2024, inawit ni Gigi Murin, isa sa mga apat na kasapi ng ikaapat na henerasyon ng mga virtual YouTubers (VTubers) para sa Hololive English (ang sangay ng Hololive Production na binubuo ng mga talento na galing sa mga bansa sa labas ng bansang Hapon kung saan Ingles ang isa sa mga pangunahing wika - kung hindi man ito ang wikang pambansa - ng mga bansang tinitirhan ng mga talento sa nasabing sangay) na tinatawag na "Justice" (Katarungan) ang isa sa mga awit ng bandang Earth, Wind, and Fire - ang awiting pinamagatang "September." Sa loob ng walong oras, paulit-ulit niyang inawit ang nasabing kanta. Hindi mahahanap sa kaniyang opisyal na YouTube channel ang stream na ito dahil unarchived ito (ang ibig sabihin noon - tinanggal na ito mula sa YouTube ilang oras o minuto pagkatapos ganapin ang nasabing stream dahil sa copyright). 

Kung tatanungin ninyo ang mga tagahangang nanood ng nasabing stream, hindi nila ito makakalimutan. Naaliw sila sa paulit-ulit na pagkanta ni Gigi Murin ng awiting ito sa loob ng higit kumulang na walong oras. Dagdag pa roon ay ang bigla nilang pag-alala sa nasabing kaganapan kapag narinig nila ang awiting ito. Himig pa nga lamang ng nasabing awitin o kaya naman ang mga unang titik nito ay agad nilang naalala ang pangyayaring ito na tunay nga namang nakakaaliw at nakakatawa. 

Mabuti pa ang mga tagahanga ng mga VTuber gaya na lamang ni Gigi Murin, lalung-lalo na yaong mga masusugid na tagahanga, hindi nakakalimot sa mga kaganapang katulad nito na tunay ngang nakakaaliw at nakakatawa. Hindi rin dapat ikagulat kung pati ang anibersaryo ng kanilang pagiging mga VTuber at pati ang kanilang kaarawan ay kanila ring naalala. Talagang masasabing sila na mismo ang may pinakamatalas na isipan at gunita. Napakahusay nila pagdating sa pag-alala sa mga bagay na nauukol sa mga nasabing VTuber. Subalit, tayong lahat na bumubuo sa tunay na Simbahang si Jesus Nazareno mismo ang nagtatag, naalala ba natin Siya sa bawat sandali? 

Tiyak na hindi pamilyar para sa nakararami ang mga salitang binigkas ng Diyos sa pamamagitan ni Propeta Amos sa Unang Pagbasa. Buong linaw Niyang inihayag ang Kaniyang pagkamuhi at pagkasuklam sa mga umaapi, umaabuso, at nanamantala ng mga dukha. Kinamumuhian at kinasusuklaman ng Panginoong Diyos nang lubos ang walang awang pang-aalipin, pang-aapi, pang-aabuso, at pananamantala sa kanila na lubos Niyang pinapahalagahan. Gaya nga ng ipinahayag nang buong linaw ng mang-aawit sa Salmo Responsoryo: "Purihin ang Poong D'yos na sa dukha'y nagtatampok" (Salmo 112, 1a at 7b). Baka nga pati ang katotohanang buong linaw na isinalungguhit ni Apostol San Pablo sa Ikalawang Pagbasa ay nakalimutan rin ng nakararami. Hindi ekslusibo ang biyaya ng pagliligtas ng Diyos. Bagkus, para ito sa lahat. O kaya naman ang aral na isinalungguhit ng Poong Jesus Nazareno sa huling bahagi ng Ebanghelyo: "Hindi ninyo mapaglilingkuran nang sabay ang Diyos at ang kayamanan" (Lc. 16, 13). 

Sa panahon ngayon, buong lakas na ipinapahayag ng nakararami na tunay nga silang nananalig at umaaasa sa bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos. Iyon nga lamang, ang mga sangkot sa katiwalian at korapsiyon ay pinagtatanggol at hinahangaan. Buong lakas nilang pinapalakpakan, hinahangaan, at pinagtatanggol sa lahat ng pagkakataon ang lahat ng mga mangnanakaw at mga berdugong walang awang pumapatay sa mga inosente. Tahimik pa nga sila noong ang bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos ay minura ng isang mataas na opisyal. Hindi ba nananalig at umaaasa sila sa Diyos nang taos-puso? Nakalimutan yata nila. 

Ito ang nakakalungkot. Ang Diyos ay napakadaling kalimutan. Kahit na hindi Niya tayo nilimot kailanman, may mga pagkakataong nakakalimutan Siya. Nagbubulag-bulagan at nagbibingi-bingihan sa harap ng kawalan ng hustisya, pang-aapi, at pang-aabuso, kahit buong linaw na inihayag ng Diyos na kinasusuklaman Niya ang mga ito. 

Ang mga tunay na nananalig at umaaasa sa Diyos nang taos-puso ay hinding-hindi nakakalimot. Hindi nila ititikom ang kanilang mga labi o kaya magbibingi-bingihan at magbubulag-bulagan sa harap ng kawalan ng hustisya. Bagkus, titindig at kikilos sila upang tiyaking hindi ipagkakait sa mga kapus-palad ang pag-ibig, kagandahang-loob, biyaya, habag, at awa ng bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos. 

Larawan: Battistello Caracciolo (-1635). Christ and Caiaphas (c. Between 1611 and 1620). Hermitage Museum via Web Gallery of Art. Public Domain. 

BINABAGO NG BUKAL NG TUNAY NA PAG-ASA

19 Setyembre 2025 

Biyernes ng Ika-24 na Linggo sa Karaniwang Panahon (I) 

1 Timoteo 6, 2k-12/Salmo 48/Lucas 8, 1-3 

Larawan: Carlo Caliari (1570–1596), Jesus Meeting Veronica (c. second half of 16th century). Santi Giovanni e Paolo via Web Gallery of Art. Public Domain. 

Maikli lamang ang Ebanghelyo para sa araw na ito. Tatlong talata lamang ang haba nito. Subalit, sa loob ng tatlong talatang ito, ang mga babaeng sumunod sa Mahal na Poong Jesus Nazareno ay ipinakilala ni San Lucas. Bagamat ang Ebanghelyo para sa araw na ito ay napakaiski, makakapulot tayo ng aral mula rito Hindi mahalaga ang haba o iksi ng Pagbasang tampok sa Ebanghelyo. Ang aral na mapupulot ng bawat isa sa atin na bumubuo sa Simbahan mula rito ay mahalaga. Isa lamang ang aral na buong linaw na isinalungguhit sa maikling Pagbasa na tampok sa Ebanghelyo. Kung tunay ngang nananalig at umaaasa sa Diyos ang isang tao, handa siyang sumunod sa Diyos nang buong katapatan hanggang sa huli.

Sa Unang Pagbasa, nangaral tungkol sa taos-pusong pagsunod sa bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos si Apostol San Pablo. Ang pagsunod sa Diyos nang taos-puso hanggang sa huli ay tanda ng ating taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Kaniya. Isinasabuhay nila sa pamamagitan ng taos-puso nilang pagsunod at pagtalima sa Kaniya ang taos-puso nilang pasiyang manalig at umasa sa Kaniya hanggang sa huli. Naisasabuhay nila sa pamamagitan nito ang mga inihayag sa mga taludtod ng awit ng papuri na itinampok at inilahad sa Salmong Tugunan. 

Ang mga nananalig at umaaasa sa Diyos nang taos-puso hanggang sa huli ay laging nakikinig at sumusunod sa Kaniya. Palagi nilang pinipili ang kalooban ng Diyos. Lagi rin nilang ibinubukas ang kanilang mga puso at sarili sa pagbabagong dulot ng Diyos. 

HINDI DAHILAN ANG HAPIS AT DALAMHATI UPANG HINDI MANALIG AT UMASA SA DIYOS

15 Setyembre 2025 

Paggunita sa Mahal na Birheng Maria na Nagdadalamhati 

Hebreo 5, 7-9/Salmo 30/Juan 19, 25-27 (o kaya: Lucas 2, 33-35) 

Larawan: Luis de Morales (1509–1586), Mater Dolorosa (c. 1570). Toledo Cathedral. Public Domain.

Kapag ang ika-15 ng Setyembre ay hindi tumapat sa araw ng Linggo, inilaan para sa pagdiriwang ng Paggunita sa Mahal na Birheng Maria na Nagdadalamhati ang araw na ito. Ginugunita ng Simbahan sa tuwing sasapit ang ika-15 ng Setyembre ng bawat taon (maliban na lamang sa mga taong tumapat ang petsang ito sa araw ng Linggo) ang mga hapis ng Mahal na Birheng Maria. Subalit, para sa Mahal na Birheng Maria, hindi dahilan ang mga hapis at dalamhati upang hindi manalig at umasa sa Diyos. 

Nakatuon sa pagtalima ng Poong Jesus Nazareno sa kalooban ng Amang nasa langit ang pangaral na itinampok at inilahad sa Unang Pagbasa. Sa kabila ng mga luha, pait, hapdi, kirot, sakit, hapis, at dalamhati, lalung-lalo na sa Halamanan ng Hetsemani, ipinasiya pa rin ng Poong Jesus Nazareno na tuparin at sundin nang taos-puso ang kalooban ng Amang nasa langit. Buong linaw namang ipinahayag ng mang-aawit na tampok sa Salmong Tugunan ang kaniyang taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos. Ipinagkatiwala niya sa Diyos ang buo niyang puso at sarili bilang tanda ng kaniyang taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Diyos sa bawat oras at sandali ng kaniyang buhay sa lupa. Ang eksenang itinampok at inilahad sa salaysay sa Ebanghelyo ay walang iba kundi ang pinakamasakit na sandali sa buhay ng Mahal na Inang si Mariang Birhen sa lupa. May ugnayan ito sa mga salitang buong linaw na binigkas ni Simeon sa kaniya sa Templo noong araw na nagtungo siya roon kasama si San Jose upang inihandog ang Batang Poong Jesus Nazareno sa eksenang tampok sa alternatibong Ebanghelyo. 

Sa kabila ng mga hapis at dalamhati, hindi tumigil ang Mahal na Birheng Maria sa pagiging masunurin sa kalooban ng Diyos. Gaano mang kahirap unawain at sundin ang kalooban ng Diyos, sumunod pa rin ang Mahal na Birheng Maria sa kalooban ng Diyos bilang tanda ng kaniyang pasiyang manalig at umasa sa Diyos. 

KRUS NA BANAL: INSTRUMENTO NG PAGDUDULOT NG TUNAY NA PAG-ASA

14 Setyembre 2025 

Kapistahan ng Pagtatampok sa Krus na Banal 

Mga Bilang 21, 4b-9/Salmo 77/Filipos 2, 6-11/Juan 3, 13-17 

Larawan: Felipe Gil de Mena (1603–1673), Cuadro de ánimas con calvario y santos (c. 1643). National Sculpture Museum via Ceres Collections. Public Domain. 

"Hindi nila malilimot ang dakilang gawa ng D'yos" (Salmo 77, 7k). Nakasentro sa mga salitang ito sa Salmong Tugunan ang pagninilay ng Inang Simbahan sa araw na ito. Sa pagdiriwang ng Simbahan sa araw na ito, nakatuon ang ating mga pansin sa Krus na Banal. Ginamit ng Poong Jesus Nazareno ang Kaniyang Krus na Banal upang idulot sa tanan ang biyaya ng tunay na pag-asang nagmumula lamang sa Kaniya. Kusang-loob na inihandog ng Poong Jesus Nazareno ang buo Niyang sarili sa Krus na Banal upang ipagkaloob sa sangkatauhan ang dakilang biyaya ng tunay na pag-asang nagmumula lamang sa Kaniya sa pamamagitan ng pagtubos sa kanila. 

Isa lamang ang nais isalungguhit ng mga Pagbasa para sa pagdiriwang ng Simbahan sa araw na ito. Hindi natin dapat limutin kailanman ang bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos. Kailanman, hindi tayo nilimot ng Diyos. Laging naging tapat ang Diyos. Dahil diyan, dapat maging tapat rin tayo sa Kaniya sa pamamagitan ng taos-pusong pagsasabuhay ng ating taos-pusong pasiyang manalig at umasa sa Kaniya, gaya ng lahat ng mga banal sa langit. 

Sa Unang Pagbasa, nagreklamo ang mga Israelita tungkol sa kanilang paglalakbay sa ilang patungo sa lupang ipinangako. Ipinahayag ng mga Israelita sa pamamagitan ng reklamong ito ang kanilang pagkalimot sa walang hanggang katapatan ng bukal ng tunay na pag-asa na walang iba kundi ang Diyos. Nakalimutan nila kung paanong ang Diyos ay naging tapat sa kanila. Pinalaya Niya sila mula sa pagkaalipin sa Ehipto. Ang naging kapalit nito ay walang tigil na pagrereklamo at paglimot sa Kaniya. Nasaktan ang Diyos sa mga pahayag na ito. Kaya naman, ipinasiya Niyang magpadala ng mga makamandag na ahas upang mamatay sila pagkatuklaw sa kanila. Hindi nagtagal at nagbalik-loob sa Diyos ang mga Israelita. Dahil sa mga makamandag na ahas, saka pa lamang nilang naalalang hindi nakakalimot at nagpapabaya ang Diyos. Ang naging tugon ng Diyos sa pagbabalik-loob ng mga Israelita ay isang ahas na tanso na Kaniya namang ipinagawa kay Moises na Kaniyang lingkod. Ang lahat ng mga natuklaw ng mga makamandag na ahas ngunit tumingin sa ahas na tanso ay naligtas mula sa kamatayan. 

Nakasentro sa paghahandog ng sarili ng Poong Jesus Nazareno sa Krus na Banal ang pangaral ni Apostol San Pablo na itinampok at inilahad sa Ikalawang Pagbasa at ang mga salitang itinampok at inilahad sa Ebanghelyo. Sa pamamagitan ng gawang ito na tunay ngang dakila, ang biyaya ng tunay na pag-asang nagmumula lamang sa Diyos ay naipagkaloob sa buong sangkatauhan. Dahil sa Kaniyang dakilang pag-ibig, awa, habag, at kagandahang-loob, ipinasiya Niya itong gawin alang-alang sa atin. 

Ang Krus na Banal ng Mahal na Poong Jesus Nazareno ay dapat nating ikarangal at pahalagahan sa bawat oras at sandali ng ating buhay. Hinding-hindi ito dapat limutin kailanman. Ito ang instrumentong Kaniyang ginamit upang idulot sa atin ang biyaya ng tunay na pag-asang nagmumula lamang sa Kaniya sa pamamagitan ng kusang-loob na pagtubos sa atin.